Schronisko pod Durbaszką i szczyt Durbaszka (934 m n.p.m.) to jedno z najbardziej urokliwych miejsc w Pieninach Małych. Usytuowane na wschód od słynnej Trzech Koron i Sokolicy, oferują piękne widoki, spokojne szlaki oraz bliskość przyrody, która przyciąga miłośników górskich wędrówek. To doskonałe miejsce na odpoczynek od miejskiego zgiełku oraz bazę wypadową do odkrywania uroków Pienin. Aby dojść do schroniska pod Durbaszką potrzeba trochę wysiłku i czasu, jednak piękne krajobrazy i pyszne jedzenie na pewno wynagrodzą nam trud jaki ponieśliśmy. Zanim zaczniemy wędrówkę musimy udać się w Pieniny – najpierw do Szczawnicy, a następnie do Jaworek. I tam z parkingu tuż obok Wąwozu Homole zaczynamy naszą wędrówkę, która trwa ok godzinę.
Lokalizacja i dojazd
Schronisko pod Durbaszką znajduje się w Pieninach, w pobliżu miejscowości Jaworki, będącej częścią gminy Szczawnica. Położone jest około 40 kilometrów na południe od Nowego Sącza, co sprawia, że jest to łatwo dostępne miejsce dla turystów z okolic.
- Dojazd samochodem: Z Nowego Sącza do Jaworek można dojechać w około godzinę, korzystając z drogi krajowej nr 87 w kierunku Piwnicznej-Zdroju, a następnie drogi wojewódzkiej nr 969 prowadzącej do Szczawnicy. Po dotarciu do Jaworek, można zostawić samochód na parkingu i stamtąd rozpocząć pieszą wędrówkę do schroniska pod Durbaszką. Trasa piesza wiedzie m.in. przez malowniczy Wąwóz Homole.
- Dojazd komunikacją publiczną: Można skorzystać z regularnych połączeń autobusowych z Nowego Sącza do Szczawnicy, a stamtąd lokalnym autobusem lub busami do Jaworek. Jaworki są dobrze skomunikowane z resztą regionu, co czyni je łatwo dostępnymi nawet bez własnego środka transportu.
Schronisko pod Durbaszką
Schronisko pod Durbaszką, znane również jako „Bacówka PTTK pod Durbaszką”, to klimatyczne, górskie schronisko usytuowane na wysokości 850 m n.p.m. Jest to doskonały punkt wypadowy na piesze wycieczki po Pieninach. Schronisko oferuje noclegi oraz możliwość skosztowania tradycyjnych dań regionalnych, co stanowi atrakcję samą w sobie. Posiada także niewielki bufet, gdzie można zjeść ciepły posiłek po męczącej wędrówce.
Ze schroniska rozciągają się wspaniałe widoki na dolinę Białej Wody, pasmo Radziejowej w Beskidzie Sądeckim, a przy dobrej pogodzie także na Tatry. Durbaszka to idealne miejsce, by zrelaksować się w ciszy i spokoju, podziwiając piękno otaczającej przyrody.
Szczyt Durbaszka
Szczyt Durbaszka, wznoszący się na wysokość 934 m n.p.m., to jeden z łatwiej dostępnych szczytów Pienin Małych. Na jego wierzchołek prowadzi łagodny szlak, dzięki czemu jest to popularne miejsce wędrówek nawet dla mniej doświadczonych turystów czy rodzin z dziećmi. Z Durbaszki rozpościera się rozległa panorama na Pieniny, Beskid Sądecki i w oddali Tatry.
Jednym z największych atutów Durbaszki jest to, że pomimo swojej urody, nie jest tak tłumnie odwiedzanym miejscem jak słynne Trzy Korony czy Sokolica, co pozwala na spokojniejsze podziwianie widoków i bliskość natury.
Ciekawostki historyczne i kulturowe
Rejon Durbaszki i Jaworek ma bogatą historię, głęboko zakorzenioną w kulturze Łemków, którzy przez wieki zamieszkiwali te tereny. Łemkowie byli rusińską grupą etniczną, która pozostawiła po sobie wiele śladów, m.in. cerkwie i cmentarze, które można odnaleźć w okolicznych wsiach. Dziś te obiekty są świadectwem bogatej kultury, która niestety została w dużej mierze zapomniana po przymusowych wysiedleniach w ramach akcji „Wisła” po II wojnie światowej.
W Jaworkach warto odwiedzić Cerkiew św. Jana Chryzostoma, pochodzącą z XVIII wieku, która jest jednym z nielicznych zachowanych przykładów architektury sakralnej Łemków w tym regionie.
Dodatkowo, okolice Durbaszki i Jaworek były miejscem działalności partyzanckiej podczas II wojny światowej. Górzysty teren i gęste lasy dawały schronienie polskim oddziałom partyzanckim, które walczyły przeciwko okupantom niemieckim. Dziś w okolicach można spotkać liczne pomniki i tablice upamiętniające tych, którzy walczyli o wolność kraju.
Atrakcje przyrodnicze
Szczyt Durbaszka oraz okoliczne tereny są częścią Popradzkiego Parku Krajobrazowego oraz rezerwatu Biała Woda, który chroni unikalną przyrodę tego regionu. Wąwóz Homole, przez który prowadzi jedna z tras do schroniska, jest jednym z najpiękniejszych miejsc w Pieninach. Jego wysokie wapienne skały i krystalicznie czysty potok tworzą malowniczy krajobraz, który zachwyca turystów.
Tereny te są również domem dla wielu rzadkich gatunków roślin i zwierząt. Wśród flory warto wspomnieć o rzadkich gatunkach storczyków, które rosną w dolinach Pienin. W lasach można natknąć się na sarny, jelenie, dziki, a także liczne ptaki, w tym orły przednie.
Szlaki turystyczne
Szczyt Durbaszka oraz schronisko pod Durbaszką są dostępne z różnych stron dzięki licznym szlakom turystycznym. Najbardziej popularnym szlakiem jest ten prowadzący przez Wąwóz Homole, który zaczyna się w Jaworkach. Jest to stosunkowo łatwa trasa, odpowiednia nawet dla rodzin z dziećmi, a jej największą atrakcją jest malowniczy wąwóz z wysokimi, wapiennymi ścianami.
Innym popularnym szlakiem jest niebieski szlak prowadzący z Jaworek na Durbaszkę i dalej w kierunku najwyższego szczytu Pienin Małych – Wysokiej (1050 m n.p.m.), skąd rozciągają się przepiękne widoki na Pieniny, Beskid Sądecki, Gorce oraz Tatry.
Podsumowanie
Schronisko pod Durbaszką oraz szczyt Durbaszka to wyjątkowe miejsca, które oferują nie tylko piękne widoki i bliskość natury, ale także bogatą historię i kulturę regionu. Dogodna lokalizacja i łatwy dojazd z Nowego Sącza sprawiają, że jest to idealny cel na jednodniową wycieczkę lub dłuższy pobyt w górach. Ciche szlaki, wspaniałe krajobrazy oraz lokalne atrakcje sprawiają, że Durbaszka jest miejscem, które warto odwiedzić podczas pobytu w Pieninach.
Warto zaznaczyć, że z Pienin rozciągają się piękne widoki zarówno na Beskid Sądecki – bardzo dobrze widać np. przekaźnik na Przehybie – jak i na Tatry.
Będąc na Durbaszce polecamy udać się np. na Wysoki Wierch. To tylko ok. 45 minut drogi a widoki są naprawdę nietuzinkowe. Widać zarówno szczyty Tatr, jak i Pienin – np. Trzy Korony.
